Teatr LGBT Krzysztofa Warlikowskiego. Prowokacja czy coś więcej?

Krzysztof Warlikowski – dyrektor artystyczny i reżyser

Krzysztof Warlikowski to wybitny artysta współczesnego teatru. Absolwent Wydziału Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Tworzy nie tylko w Polsce, ale także w instytucjach europejskich. Reżyser, założyciel i dyrektor artystyczny Nowego Teatru w Warszawie, twórca oper. Został zaliczony przez Piotra Gruszczyńskiego do pokolenia „Ojcobójców”, czyli reżyserów debiutujących w latach 90. Słusznie włączony do grona „odnowicieli języka teatru”. Wielokrotnie sięgał po dzieła Szekspira.

Warlikowski ceni sobie pracę ze stałym zespołem artystycznym, w którym zna dobrze każdą osobę. Scenografię do jego spektakli zawsze tworzy Małgorzata Szczęśniak. Od dłuższego czasu współpracuje ze znanymi aktorami: Jackiem Poniedziałkiem, Andrzejem Chyrą, Mają Ostaszewską, Maciejem Stuhrem oraz Magdaleną Cielecką. Przez kilka lat w jego spektaklach grała również Stanisława Celińska.

Do najsłynniejszych spektakli Krzysztofa Warlikowskiego należą „Anioły w Ameryce”, „Oczyszczeni”, „(A)pollonia”, „Krum” oraz „Odyseja. Historia dla Hollywoodu”.

Razem z Grzegorzem Jarzyną współtworzył przez kilka sezonów warszawski Teatr Rozmaitości, który później zmienił nazwę na TR Warszawa. To właśnie w tej instytucji zaczął tworzyć spektakle, w których zadawał pytania o prawdę, tożsamość, seksualność, relacje między wizerunkiem a wnętrzem człowieka, społeczne oczekiwania.

Tematyka LGBT+ w spektaklach Krzysztofa Warlikowskiego

W 2001 roku Krzysztof Warlikowski zrealizował „Bachantki”. Wprowadził wówczas na scenę Dionizosa, który przez Justynę Świerczyńską w książce „Teatr Rozmaitości Jarzyny i Warlikowskiego” porównywany jest „do groteskowych postaci homoseksualistów obecnych w popularnych produkcjach komediowych”. Dionizos był celowo przerysowaną postacią z mocnym makijażem i koralikami na szyi.

Później przyszedł czas na spektakl „Oczyszczeni” na podstawie twórczości Sarah Kane. Bohaterami realizacji są Rod i Carl, para homoseksualistów. Chociaż znają się zaledwie kilka tygodni, jeden z nich proponuje symboliczną wymianę obrączek. Obaj doświadczają przemocy ze strony społeczeństwa.

Premiera głośnego i przełomowego spektaklu „Anioły w Ameryce” na podstawie dramatu Tony’ego Kusnera odbyła się w 2007 roku. Ponownie warto przywołać słowa Justyny Świerczyńskiej:

„Czyniąc z geja, a więc postaci tradycyjnie wyrzuconej poza ramy społeczeństwa, bohatera o cechach mitycznych, Warlikowski być może po raz pierwszy na polskiej scenie teatralnej tak otwarcie gloryfikuje to, co dotychczas pozostawało poza zasięgiem zainteresowań badaczy kultury”.

Homoseksualni bohaterowie w spektaklu pochodzili z różnych sfer, byli na różnych etapach w życiu. Roy M. Cohn był prawnikiem na wysokim stanowisku. Joe Porter Pitt nie mógł zdecydować, czy być z mężczyzną, czy pozostać w małżeństwie z kobietą. Prior Walter i Louis Ironson musieli zmierzyć się z diagnozą AIDS jednego z nich.

Bilety do teatru – „Berek, czyli miłość w moherze” Ewy Kasprzyk

Współcześni twórcy teatralni udowadniają, że również w komedii można podejmować tematykę LGBT+, jednocześnie jej nie wyśmiewając. W spektaklu „Berek, czyli upiór w moherze”, który powstał na podstawie prozy Marcina Szczygielskiego, obserwujemy zmagania różnych bohaterów ze stereotypami i społecznymi kalkami. Zdradzimy Wam jednak, że wszystko kończy się happy endem.

Większość akcji w spektaklu skupiona jest na wydarzeniach z życia Anny, starszej pani o konserwatywnych poglądach oraz Pawła, geja pragnącego spokoju i miłości. Obie postaci działają sobie na nerwy. To nietypowi sąsiedzi, którzy w pewnym momencie będą zdani tylko siebie. Wtedy okaże się, że mają wspólne tematy, potrafią się zrozumieć i docenić działania drugiej strony.

Spektakl pokazuje, że społeczeństwo niepotrzebnie przykleja sobie wzajemnie krzywdzące etykiety, do których przypisane są konkretne cechy charakteru i zachowania. Twórcy komedii w lekki sposób walczą ze stereotypami i konserwatywnymi poglądami. To również teatralna opowieść o potrzebie miłości, przyjaźni i akceptacji, której potrzebuje każdy człowiek niezależnie od wieku, płci, zawodu, wyznania czy grupy, z którą się identyfikuje.

W spektaklu „Berek, czyli upiór w moherze” występują: Ewa Kasprzyk, Joanna Jarmołowicz, Antoni Pawlicki, Lesław Żurek/ Kamil Kula.

Aktualny repertuar spektakli komediowych 2023/2024 oraz bilety do teatru znajdziecie w zakładce „Teatr”. Zarezerwuj bilety na „Berka” i przekonaj się, jak współczesny teatr traktuje ważne społeczne tematy.